طبقه بندی فارماکولوژیک:

بلوک کنندة عصبی عضلانی غیردپلاریزان

طبقه بندی درمانی:

شل کننده عضلات اسکلتی

اشکال دارویی:

Injection: 2 mg/ml, 2ml

موارد و مقدار مصرف:

‌داروی کمکی در بیهوشی برای شل کردن عضلات، تسهیل لوله¬گذاری و تهویه و تضعیف انقباض عضلانی ناشی از حملات تشنجی

مقدار مصرف به نوع داروی بیهوش¬کننده مصرفی، نیازمندیهای بیمار، ‌و پاسخ وی بستگی دارد. مقادیر مصرف باید تنظیم شوند.

بزرگسالان و کودکان بزرگتر از یک ماه: ابتدا، ‌mg/kg1/0-04/0 تزریق وریدی می‌شود، ‌سپس mg/kg 01/0 هر 60-25 دقیقه، در صورت لزوم، مصرف می‌شود.

مکانیسم اثر:

اثر شل کننده عضلات اسکلتی: پانکرونیوم از پیوند استیل کولین به گیرنده‌های کولینرژیک صفحه محرکه انتهایی جلوگیری می‌کند و بنابراین دپولاریزه شدن را مسدود می‌کند. این دارو ممکن است از طریق انسداد مستقیم گیرنده¬های استیل¬کولین قلب ضربان قلب را افزایش دهد و این افزایش به مقدار مصرف بستگی دارد. پانکرونیوم موجب آزاد شدن هیستامین و انسداد گانگلیونی نمی‌شود.

فارماکوکینتیک:

جذب: بعد از تزریق وریدی اثر دارو طی 45-30 ثانیه شروع و طی 5/4-3 دقیقه به اوج می‌رسد. زمان شروع اثر و طول مدت اثر دارو به مقدار مصرف بستگی دارد. بعد از مصرف mg/kg 06/0 دارو، اثرات آن طی 45-35 دقیقه فرو می¬نشیند. تکرار مصرف ممکن است شدت و طول اثر دارو را افزایش دهد.

پخش: 87% اتصال به پروتئین‌های پلاسما دارد.

متابولیسم: مشخص نیست، ‌مقادیر کمی از دارو ممکن است در کبد متابولیزه شود.

دفع: عمدتاً به صورت تغییر نیافته از راه دفع می‌شود. مقداری از دارو نیز از طریق صفراوی دفع می‌شود.

عوارض جانبی:

قلبی ـ ‌عروقی: افزایش فشار خون، تاکیکاردی 

دستگاه گوارش: افزایش بزاق

عضلانی - اسکلتی: ضعف عضلانی

تنفسی: نارسایی تنفسی وابسته به دوز و طول کشیده یا آپنه

پوست: راش گذرا

سایر عوارض: واکنش‌های حساسیتی ایدیوسنکراتیک یا آلرژیک

طبقه بندی مصرف در بارداری:

ردة C

مصرف در شیردهی:

ترشح پانکرونیوم در شیر معلوم نیست. مصرف این دارو در دوران شیردهی باید با احتیاط همراه باشد.

مصرف در کودکان:

مقادیر مصرف برای شیرخوارانی که کمتر از یک ماه سن دارند، باید به دقت و جداگانه تنظیم شود.

مصرف در سالمندان:

مقدار معمول مصرف باید برای هر بیمار براساس پاسخ بیمار تنظیم شود.

تداخل دارویی:

مصرف همزمان با سوکسینیل¬کولین ممکن است اثرات انسداد عصبی ـ عضلانی را تشدید و طولانی کند.

در صورت مصرف همزمان با آمینوگلیکوزیدها، کلیندامایسین، پلی¬میکسین، داروهای بیهوش کننده عمومی، ‌داروهای مسدود کننده گیرنده بتا، فوروسماید، لیتیم، ‌املاح تزریقی منیزیم، مسدود کننده‌های عصبی ـ عضلانی دپولاریزه کننده، سایر مسدود کننده¬های عصبی ـ عضلانی غیر دپولاریزه کننده، کینیدین، مدرهای تیازیدی، و داروهای تخلیه کننده پتاسیم، اثرات پانکرونیوم ممکن است تشدید شود.

مصرف همزمان با ضد دردهای مخدر ممکن است ضعف تنفسی را افزایش دهد.

کاربامازپین و فنی¬توئین می‌توانند اثر پانکرونیوم را کم کنند ممکن است نیاز به افزایش دوز پانکرونیم باشد.

اثر بر آزمایشهای تشخیصی:

گزارش موجود نیست.

موارد منع مصرف و احتیاط:

موارد منع مصرف: حساسیت مفرط شناخته شده به دارو یا برومیدها، بیمارانی که سابقه تاکیکاردی دارند، ‌بیمارانی که حتی افزایش مختصر ضربان قلب در آنها نامطلوب است.

موارد احتیاط: کارسینوم برونکوژنیک، دهیدراسیون یا عدم تعادل الکترولیتها، اختلالات الکترولیتی، اختلال عملکرد کبدی، کلیوی و ریوی، میاستنی گراو و بیماران سالمند و ناتوان، ‌سندرم میاستنیک ریه، پورفیری، هیپرترمی، شرایط توکسمیک، همچنین دوزهای بالا در خانم¬هایی که تحت سزارین قرار می‌گیرند با احتیاط مصرف شود.

مسمومیت و درمان:

تظاهرات بالینی: ضعف تنفسی، آپنه و کلاپس قلبی ـ عروقی.

درمان: از یک محرک عصب محیطی برای پیگیری پاسخ بیمار و ارزیابی انسداد عصبی ـ عضلانی استفاده می‌شود. راه تنفسی بیمار باید حفظ شود و تا زمانی که بیمار خود قادر به تنفس شود، ‌به صورت دستی یا مکانیکی به وی تنفس داده شود. برای برگرداندن اثر دارو می‌توان از نئوستیگمین، ادروفونیوم یا پیریدوستیگمین استفاده کرد.

ملاحظات اختصاصی:

1- دارو باید تحت مراقبتهای پزشکی، و وجود امکانات برای حمایت تنفسی برای مواقع اضطراری مصرف شود.

2- در صورت مصرف سوکسینیل کولین، اثرات آن قبل از مصرف پانکرونیوم باید از بین برود.

3- دارو نباید در ظرفها یا سرنگهای پلاستیکی نگهداری شود اما از سرنگهای پلاستیکی می‌توان برای مصرف دارو استفاده کرد. دارو باید در یخچال نگهداری شود.

4- از مخلوط کردن دارو با باربیتوراتها یا محلولهای قلیایی دیگر، یا از مصرف همزمان آنها از طریق یک سوزن خودداری شود.

5- در صورت استفاده اتر یا بیهوش کننده‌های استنشاقی دیگر که انسداد عصبی ـ عضلانی را افزایش می‌دهند، باید مقدار مصرف پانکرونیوم کاهش یابد.

6- این دارو موجب تسکین درد نمی‌شود و تأثیری بر هوشیاری بیمار ندارد. مصرف داروهای ضد درد یا تسکین بخش ضروری است.

dpic13aban.com